Thể Thao Và Sự Phát Triển Não Bộ

Ngoài việc rèn luyện sức khoẻ, chơi thể thao còn có tác dụng phát triển não bộ một cách mạnh mẽ. Mình lấy ví dụ về động tác ném bóng vào rổ để minh hoạ nhé!

Trong trò chơi ném rổ này, bộ não cùng một lúc phải tiếp nhận thông tin, xử lý rất nhiều phép tính phức tạp với nhiều thông số khác nhau và phát tín hiệu để cơ thể ném bóng rơi vào rổ. Đầu tiên các giác quan tiếp nhận thông tin như độ cao, khoảng cách, cân nặng của bóng và cả hướng gió, tốc độ gió… thông tin được gởi về não bộ phân tích và tính toán quỹ đạo ném, góc ném, lực ném... cuối cùng bộ não mới phát đi tín hiệu để điều khiển gần như toàn bộ cơ thể, từ các cơ quan cơ bắp, gân, xương khớp thực hiện động tác ném bóng. Lúc này, hệ thần kinh hoạt động còn mạnh hơn bất kỳ suy nghĩ nào của con người để giải hàng loạt phép tính cực khó trong khoảng thời gian rất ngắn. Chính những hoạt động này sẽ giúp hình thành các liên kết thần kinh kết nối nhiều phần của bộ não lại với nhau.

Liên kết thần kinh giống như hệ thống giao thông, còn kiến thức giống như phương tiện giao thông. Khi liên kết thần kinh chưa được hình thành mà đưa quá nhiều kiến thức vào sẽ gây quá tải cho não bộ. Liên kết thần kinh phát triển mạnh mẽ sẽ giúp trẻ "tiêu hoá" kiến thức một cách đơn giản, nhẹ nhàng khi học tập, làm việc trong tương lai.

Bộ não của mỗi người tuy có số lượng tế bào thần kinh gần tương đương nhau, nhưng lại có sự liên kết giữa các tế bào thần kinh hoàn toàn khác dựa vào đặc điểm di truyền và trải nghiệm cuộc sống khác nhau. Do đó, chúng ta suy nghĩ và hành động rất khác nhau, dẫn đến mức độ thành công trong cuộc sống của mỗi người cũng khác nhau. Có những người học tập rất nhẹ nhàng nhưng có người rất khó khăn để tiếp thu kiến thức. Nhiều trẻ học ở tiểu học rất giỏi nhưng càng lên cao sức học càng đuối dần là do không có nhiều liên kết thần kinh đc tạo ra.

Một người có thể rất giỏi toán, đó là vì anh ta có nhiều liên kết thần kinh trong khu vực não trái trước trán bên trái chịu trách nhiệm về tư duy lô-gíc. Tuy nhiên, có thể anh ta lại là người không tự tin trong giao tiếp bởi vì anh ta có ít liên kết thần kinh trong khu vực não bộ quản lý khả năng ngôn ngữ. Chính vì vậy mới có những loại hình thông minh khác nhau.

Không chỉ thể thao, có nhiều hoạt động giúp trẻ phát triển liên kết thần kinh như đọc sách, làm đồ thủ công, trò chơi lắp ghép, âm nhạc, hội hoạ, tiếp xúc để khám phá thiên nhiên… Càng có các hoạt động trải nghiệm phong phú, thì sẽ càng tạo ra nhiều liên kết thần kinh hơn, não bộ sẽ phát triển toàn diện hơn và trẻ càng phát huy khả năng ở nhiều lĩnh vực khác nhau.

Thể thao giúp hình thành các liên kết thần kinh một cách mạnh mẽ

Ví dụ: Khi đọc sách, sẽ kích hoạt nhiều giác quan và các phần của não bộ tham gia vào quá trình trẻ tưởng tượng để vẽ nên những bức tranh hoặc video sống động được miêu tả trong sách như phong cảnh, con người (với nhiều cung bậc cảm xúc), màu sắc, âm thanh, mùi vị… còn xem tivi thì não bộ không cần làm việc nhiều vì hình ảnh đã có sẵn rồi. Cho nên việc đọc sách tạo ra liên kết thần kinh mạnh hơn rất nhiều lần khi trẻ xem tivi, đồng thời giúp phát triển trí tưởng tượng của trẻ. Nhà bác học vĩ đại Albert Einstain đã từng nói: "Logic sẽ đưa chúng ta từ điểm A đến điểm B. Trí tưởng tượng sẽ đưa chúng ta tới mọi nơi"

Kiến thức bây giờ rất đơn giản để tiếp cận khi cần chỉ vài click chuột là có. Cho nên đừng sớm nhồi nhét cho trẻ quá nhiều kiến thức. Cho dù kiến thức đó có hay ho bao nhiêu đi nữa thì cũng giống như chúng ta mua một chiếc siêu xe sang trọng trong khi hệ thống giao thông chưa được nâng cấp tương xứng để đi thì sau một thời gian không sử dụng nó cũng sẽ thành phế liệu mà thôi. Nên hãy tạo điều kiện cho trẻ các hoạt động trải nghiệm càng nhiều càng tốt, trong đó không thể thiếu thể thao.

Các hoạt động thể thao còn sản sinh ra rất nhiều hocmon như Dopamin, Serotonin hay Endorphins, là các loại chất dẫn truyền thần kinh (hay chất truyền tin hóa học), là nguyên liệu chính để tạo ra các liên kết thần kinh. Ngoài ra, chúng còn được mệnh danh là những “hocmon hạnh phúc" giúp giảm đau, giảm căng thẳng và tạo ra cảm giác hưng phấn, yêu đời.